Cho đến tận bây giờ, một lần nữa mình mới cảm nhận được sự sâu sắc về tình người và lòng nhân ái lại sống dậy mạnh mẽ đến như vậy trong câu từ đẹp đẽ của Phan Mạnh Quỳnh với ca khúc mang tên “Nơi dành cho các thiên thần” phát hành ngày 01/06 – đúng dịp Tết Thiếu Nhi năm 2022.
Chất liệu âm nhạc từ câu chuyện cảm động của cô bé Hải An
Trong ca khúc “Để gió cuốn đi” (1971), nhạc sĩ Trịnh Công Sơn viết rằng:
Sống trong đời sống cần có một tấm lòng
Để làm gì em biết không?
Để gió cuốn đi…
Câu hát “để gió cuốn đi” từng gây ra một vài tranh cãi bởi có một bộ phận khán giả hiểu ý tứ của lời hát này gợi đến “sự lãng quên”. Nhưng với mình, cái ẩn sâu trong lời ca ấy là cả tấm lòng sâu sắc của người nghệ sĩ. Hình ảnh mình liên tưởng đến đầu tiên khi nghe những giai điệu này là nhành hoa bồ công anh bay trong gió, hạt giống lan tỏa và nảy mầm cũng như cái cách mà “tấm lòng” được trao đi, bởi
Cho đi chính là còn mãi…
Gần hai mươi năm sau, trong cuốn băng 50 Năm Đời Vẫn Hát được ca sĩ Khánh Ly thực hiện vào thập niên 1990, có đoạn hội thoại giữa ca sĩ và cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn (TCS), cụ thể:
- Khánh Ly: Thưa anh Trịnh Công Sơn. Mấy chục năm trước, anh đã nhắc nhớ em: Sống trong đời sống cần phải có một tấm lòng, dù không làm gì cả, dù chỉ để gió cuốn đi. Hôm nay sau gần 20 năm anh em gặp lại, ở một nơi không phải là quê hương của mình, em thật sự muốn biết đối với anh điều gì quan trọng nhất?
- TCS: Tấm lòng. Và tất cả từ ngàn xưa cho đến ngàn sau, (…) sống có một tấm lòng, sống tốt với nhau… sống tử tế với nhau. Tử tế là anh phải có một tấm lòng đối với người khác, nếu anh không có tấm lòng thì anh không thể nào tồn tại trong cuộc sống này cả.
Cho đến tận bây giờ, một lần nữa mình mới cảm nhận được sự sâu sắc về tình người và lòng nhân ái lại sống dậy mạnh mẽ đến như vậy trong câu từ đẹp đẽ của Phan Mạnh Quỳnh với ca khúc mang tên “Nơi dành cho các thiên thần” phát hành ngày 01/06 – đúng dịp Tết Thiếu Nhi năm 2022.
Quỳnh chia sẻ trong từng lời ca của mình là sự xúc động vô cùng trước tấm lòng của bé Hải An và mẹ của bé – chị Thùy Dương. Chuyện kể về thiên thần nhỏ Hải An (7 tuổi) đã vỗ cánh về trời vào 4 năm về trước, nhưng tấm lòng của em hãy còn lại mãi với thế gian. Mẹ của em – chị Dương – bằng tình mẹ và sự tôn trọng dành cho ước vọng cuối đời của cô con gái nhỏ đã đồng ý hiến tạng và các bộ phận trên cơ thể bé cho những bạn nhỏ khác, để một lần nữa trái tim và sự sống của em sẽ còn mãi với nhân gian, giúp ích cho đời. Tuy ước muốn hiến tạng của em không thể thực hiện được do quy định pháp lý chỉ cho phép người trên 18 tuổi được hiến tặng, nhưng đôi mắt của bé đã ở lại, đem lại ánh sáng cho những bệnh nhân khác đúng như ý muốn của em trước khi lên thiên đàng.
“Hải An có đôi mắt sáng, nhưng tâm hồn con còn sáng hơn” – mẹ Thùy Dương
Nơi dành cho các thiên thần – Không chỉ là lời ca về tấm lòng nhân ái
Quỳnh biết được câu chuyện của bé Hải An trong một talkshow trên truyền hình vào năm 2020, anh đã dành 2 năm để hoàn thiện và chỉnh chu cho lời ca dành tặng thiên thần nhỏ.
Lời bài hát:
Em ấy cười mẹ em vui
Ước mơ của mẹ là em tươi nét môi
Ngày mà cô bé ấy sinh ra thành dáng hình
Một đôi cánh đã giữ trên cao bởi thần linh
Em đã về một nơi xa
Trái tim bé nhỏ ngừng lại khi ấu thơ
Làm như thể thế giới chẳng đáng để em ở
Vậy nên em nỡ khiến bao tâm hồn chơ vơ
[ĐK]
Vì em yêu những đám mây
Vì em luôn yêu những đám mây
Nên em theo mây về nơi kia rồi
Em xa trần gian rất vội
Và từ đó em mãi bé thơ
Chuyện về em như những cơn mưa
Rơi xuống lòng người khô hạn
Còn em ở nơi nơi dành cho các Thiên Thần
Trên biển lặng, sóng rất êm
những đôi mắt hướng lên cao rồi hướng vô tim
Ngày mà cô bé ấy bay đi vào vĩnh hằng
người ta bỗng thấy mến thương hơn từ trong tâm
[Br]:
Xin nghĩ về em ngoài giọt lệ ướt nhòa, hãy nhớ xướng ca
Vì giờ trên cõi thiên đàng một đôi cánh đang vút cao bay trong hoan lạc
Khi thiên thu đi qua nơi trần gian, mẹ ôm em nữa nhé
Là ngày gặp nhau giữa mây ngàn, chẳng còn hợp tan chia xa
Nếu phần đầu ca khúc là lời tâm tình của “Em” và “Mẹ”, về câu chuyện nhỏ của hai mẹ con thì phần sau của ca khúc là ước mong trong trái tim của những người ở lại, chuyện về nơi dành cho các Thiên Thần.
Quỳnh viết:
“Ngày mà cô bé ấy sinh ra thành dáng hình
Một đôi cánh đã giữ trên cao bởi thần linh”
Lời hát ấy cất lên như tâm tình, thủ thỉ, khó nhọc mà thốt lên sự thật rằng, bản thân em đã sinh thành hình thành dáng nhưng Thiên Thần có cánh vẫn luôn giữ bởi thần linh trên cao, đợi ngày nào đó đưa em về trời. Tiếp đến lời ca của Quỳnh làm người ta thực sự day dứt
“Làm như thể thế giới chẳng đáng để em ở
Vậy nên em nỡ khiến bao tâm hồn chơ vơ”
Như trong thư chị Thùy Dương – mẹ của bé Hải An có viết cho Quỳnh sau nghe bài hát, chị chia sẻ đúng như cái cách mà mình đã cảm nhận đầu tiên khi nghe những câu hát này. Thực sự chạnh lòng! Thế giới có thật sự chẳng đáng để em ở? Câu hát như cứa vết dao vào trái tim của những người làm cha, làm mẹ, những người thân yêu có con cái, người thân đang sắp lìa xa cõi tạm. Lời ca thực sự nhẹ nhàng mà khiến người nghe đau đớn. Cách dùng ngôn từ của tác giả cũng quả thực khó có lời nào diễn tả được. Không biết nên khen hay chê nữa! Nhưng cảm thấy buồn và xúc động.
Cảm xúc của mình như vỡ hòa khi phần điệp khúc được Quỳnh cất lên:
“Chuyện về em như những cơn mưa
Rơi xuống lòng người khô hạn
Còn em ở nơi nơi dành cho các Thiên Thần”
Có lẽ đó chính là phần giá trị nhân văn mà người nhạc sĩ muốn diễn tả qua ngôn ngữ và lời ca của mình. Dù em đã đi xa mãi nhưng câu chuyện của cô bé Hải An tràn đầy nghị lực sống và tấm lòng nhân ái vẫn còn lại mãi, nghĩa cử cao đẹp của em như cơn mua tưới mát “lòng người khô hạn”, còn em nay đã về với thiên đàng – nơi dành cho các Thiên Thần.
“Sau khi bé Hải An mất, số người hiến tạng cũng tăng lên, giống như bé là một thiên thần đến với cuộc sống để truyền cảm hứng sống đẹp. Tôi vừa xúc động, vừa được gợi ra một hình tượng rất trọn vẹn trong nghệ thuật”, Phan Mạnh Quỳnh từng chia sẻ trên một talkshow truyền hình khi lần đầu nghe được câu chuyện của Hải An qua lời kể của mẹ Thùy Dương.
Ông Nguyễn Hữu Hoàng (Giám đốc Ngân hàng Mắt – Bệnh viện Mắt TW) cũng cho biết thêm, từ khi câu chuyện của bé Hải An được lan tỏa đến nay (năm 2018), đã có hơn 1.300 đơn đăng ký hiện tặng giác mạc. Chị Dương – mẹ bé – cũng đã hoàn thành thủ tục đăng ký hiến tặng giác mạc của mình, viết tiếp câu chuyện đẹp đẽ của con trong muôn vàn sự xúc động. Đó chính là sự lan tỏa của lòng nhân ái và còn hơn thế nữa, tình người đâu đó lại mạnh mẽ trổi dậy, thế giới này đong đầy yêu thương hơn, đáng sống hơn cho những mảnh đời bất hạnh.
Đoạn nhạc đầu với những lời hát bình lặng, sâu lắng của mình, câu chuyện của Hải An tuy có buồn nhưng là xúc động nhiều hơn. Là tự hào, là hoài niệm và ghi nhận. Những gì mẹ và em đã trải qua tuy gian khó nhưng tuyệt vời, câu chuyện ấy được tác giả truyền tải một cách bớt bi lụy nhất có thể. Trong khi đó, đoạn cuối của bài hát là khúc “xướng ca” hào hùng dành riêng cho những Thiên Thần nhỏ ở bên kia thế giới.
“Ngày mà cô bé ấy bay đi vào vĩnh hằng
người ta bỗng thấy mến thương hơn từ trong tâm”
Quả đúng vậy, ngày cô bé ấy đi xa, ngược dời thay, người ta lại thấy tình người ấm lại. Chị Dương từng tâm sự trên talkshow rằng có nhiều người đã chia sẻ với chị, sự ra đi của con đã thay đổi họ rất nhiều. Lời kể của chị thực sự khiến nhiều trái tim phải xúc động “Em đã từng ăn chơi trác táng, nhưng sau khi biết chuyện của Hải An, em biết rằng cuộc sống này rất đáng quý. Nếu em bảo quản thân thể của em khỏe mạnh, em sẽ mang lại sự sống cho người khác”. Bởi vậy mà ngoài những tiếc nuối lệ nhòa, tác giả muốn thế gian này xướng ca về tấm lòng nhân ái của em. Trên thiên đàng, những Thiên Thần như em cũng đang được hưởng hạnh phúc, chắc chắn là vậy rồi! Nhưng mình không thích lắm cách mà Quỳnh dùng từ “hoan lạc” ở đây. Không hiểu vì sao cụm từ này khiến mình cảm thấy niềm hạnh phúc ấy “trần tục” quá. Nhưng, lời ca tiếp theo của Quỳnh thì thực sự quá sâu sắc và chạm vào thâm tâm những người nghe nhạc.
“Khi thiên thu đi qua nơi trần gian, mẹ ôm em nữa nhé
Là ngày gặp nhau giữa mây ngàn, chẳng còn hợp tan chia xa”
Rồi cuối cùng ở chốn thiên đàng ấy, em và mẹ sẽ gặp nhau dù là sau ngàn thiên thu đi nữa. Sẽ chẳng còn chia ly, mãi mãi là hạnh phúc, yên an và niềm vui ở cõi vĩnh hằng. Lời hát cao trào như nấc nghẹn, như thay lời muốn nói của mẹ con, sống trọn vẹn và chờ ngày được cùng thiên thần nhỏ đoàn tụ. Phan Mạnh Quỳnh luôn vậy, âm nhạc viết về sự chia ly nhưng không bi lụy, sâu sắc trong từng câu từng chữ, cho đến từng nốt trầm bỗng đều khiến người nghe phải thực sự thấu cảm mới hiểu được.
Dự định về series âm nhạc cho cộng đồng năm 2022 của Phan Mạnh Quỳnh
Trước khi nổi tiếng, Phan Mạnh Quỳnh từng có nhiều sáng tác hay cho các ca sĩ có tên tuổi khác như Hồ Quang Hiếu, Ưng Hoàng Phúc, Trịnh Thiên Ân, Khởi My,… nhưng phải đến Vợ Người Ta – người nghe mới biết đến một nhạc sĩ, ca sĩ mang tên Phan Mạnh Quỳnh. Nhưng cũng chính Vợ Người Ta khiến khán giả gắn mác “ca sĩ thị trường” cho Quỳnh dù những sáng tác sau đó của anh cũng tạo được tiếng vang lớn nhưng mãi vẫn không đủ để vượt qua cái bóng của ca khúc huyền thoại một thời.
Tác giả đã dành hai năm ấp ủ để viết ca khúc “Nơi dành cho các thiên thần” và ra mắt đúng vào Ngày Quốc tế Thiếu nhi – 1/6 với mong muốn mang lại một thông điệp ý nghĩa trong một ngày ý nghĩa – rằng tất cả mọi trẻ em xuất hiện trên đời đều là một thiên thần dù ở cõi này hay cõi khác…. Thiên thần Hải An đã hoàn thành sứ mệnh của mình là mang đến những điều tốt đẹp hơn cho thế giới thông qua câu chuyện hiến tạng truyền cảm hứng sâu sắc.
Quỳnh chọn đây là ca khúc khởi đầu cho chuỗi sáng tác về cộng đồng mà anh luôn ấp ủ. Đây là một dự án những ca khúc về chủ đề đời sống, hướng tới những giá trị tốt đẹp và truyền cảm hứng dự định sẽ phát hành thành album vào năm 2023. Chúc cho dự án của Quỳnh sẽ thành công, anh sẽ được công chúng ghi nhận đúng với người nghệ sĩ với lời ca sâu sắc thực sự.
